Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để xây dựng và phát triển các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt. Thay vì tìm cách phát triển đồng bộ tất cả các lĩnh vực tài chính, Việt Nam có thể tập trung vào những lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã thảo luận và đưa ra những phân tích chuyên sâu về hướng đi này.
Ba phân khúc được các chuyên gia đề xuất cho các Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam trong giai đoạn đầu bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh, và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Đây là những lĩnh vực không chỉ phù hợp với xu thế phát triển của thị trường tài chính toàn cầu mà còn tận dụng được lợi thế sẵn có của Việt Nam.
Đặc biệt, Việt Nam hiện đang là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 38% trong giai đoạn 2018-2023. Để tiếp tục đẩy mạnh sự phát triển của lĩnh vực này, việc tạo ra khu vực công nghệ tài chính đặc thù là điều cần thiết. Khu vực này cần đi kèm với nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở, và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính. Điều này không chỉ giúp các công ty fintech tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn mà còn thu hút được vốn đầu tư từ nước ngoài.
Việt Nam cũng đang đối mặt với thách thức lớn trong việc thực hiện các mục tiêu khí hậu, với nhu cầu vốn ước tính lên tới 370 tỷ USD cho giai đoạn từ nay đến 2040. Để giải quyết thách thức này, các chuyên gia đề xuất việc xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh” tại TP. Hồ Chí Minh. Trung tâm này sẽ có chức năng xếp hạng ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), phát hành và giám sát trái phiếu xanh. Đồng thời, việc ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia sẽ giúp Việt Nam thu hút vốn quốc tế một cách hiệu quả và tránh tình trạng “greenwashing”.
Ngoài ra, thị trường quản lý tài sản tại Việt Nam cũng có tiềm năng rất lớn. Với hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên, nhu cầu quản lý tài sản một cách chuyên nghiệp và bài bản đang ngày càng tăng cao. Tuy nhiên, để khai phá thị trường này, Việt Nam cần đẩy mạnh đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế và hoàn thiện các công cụ quản lý, pháp lý.
Rút kinh nghiệm từ những mô hình Trung tâm tài chính quốc tế thành công trên thế giới, các chuyên gia cho rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không cần thiết phải ôm đồm mọi chức năng. Thay vào đó, điều quan trọng là phải có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh, và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam. Điều này sẽ giúp Việt Nam phát triển các Trung tâm tài chính quốc tế một cách bền vững và hiệu quả, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong tương lai.
Nhìn chung, việc tập trung vào các lĩnh vực chuyên biệt và có lợi thế cạnh tranh sẽ giúp Việt Nam xây dựng được các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình hiệu quả. Qua đó, không chỉ thu hút được vốn đầu tư nước ngoài mà còn tạo ra động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.