Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo cùng các đề xuất liên quan đến việc xây dựng chung cư cao tầng để chăn nuôi lợn, một ý tưởng được đưa ra bởi hai doanh nghiệp hàng đầu trong ngành, gồm Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa.
Trong văn bản trình, Bộ NN&MT đã nhắc đến một loạt các văn bản pháp lý và chính sách hiện hành khuyến khích các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, và quan trọng nhất là bảo đảm an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là một ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 trên thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn đối mặt với nhiều thách thức khi chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn, và các chỉ tiêu kinh tế cũng như kỹ thuật còn thấp.
Những thách thức này đã trở nên rõ ràng hơn khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát, dẫn đến việc phải tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn và gây ra thiệt hại kinh tế lên tới hơn 30.000 tỷ đồng. Vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên đến 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước và khiến CPI tăng tới 6,73%.
Trước những thách thức này, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đã đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đã đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô sản xuất lên tới 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT đã tiến hành nghiên cứu về mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng được sử dụng cho chăn nuôi lợn. Mô hình này được trang bị công nghệ hiện đại như hệ thống giám sát bằng cảm biến, AI, Blockchain, cho phép thu thập dữ liệu và hình ảnh của từng cá thể lợn theo thời gian thực.
so với phương pháp chăn nuôi truyền thống, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm vượt trội, như mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình này còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng; tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; và tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp giải quyết những thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn, mở ra một hướng đi mới cho ngành chăn nuôi.