Ngày 01/7/2025 sắp tới sẽ đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Việt Nam với sự hình thành siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh – Bình Dương – Bà Rịa Vũng Tàu. Sự kiện này không chỉ tạo ra một thực thể đô thị mới mà còn mở ra những cơ hội để khẳng định vị thế và bản sắc của quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Siêu đô thị này hứa hẹn sẽ trở thành một trung tâm sản xuất, dịch vụ và cảng biển hàng đầu, biểu tượng cho sự đổi mới và khát vọng vươn lên của dân tộc.

Sự hình thành siêu đô thị này cũng đặt ra câu hỏi về cách thức để thế giới nhận diện sức mạnh và bản sắc của một Việt Nam hiện đại. Câu trả lời không thể chỉ nằm ở những sản phẩm du lịch truyền thống mà cần được thể hiện qua nhịp đập của các khu công nghiệp, hơi thở của những cảng biển và tiến trình hiện đại hóa đất nước. Du lịch công nghiệp không còn là một dòng sản phẩm bổ sung mà đã trở thành biểu tượng mới phản chiếu năng lực sản xuất và bản sắc công nghiệp của quốc gia.

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thành công trong việc phát triển du lịch công nghiệp như một cách để kể câu chuyện phát triển của đất nước. Tại Nhật Bản, nhà máy Toyota ở Aichi mở cửa cho du khách tham quan quy trình lắp ráp ô tô, giới thiệu tinh thần kỹ nghệ và văn hóa công nghiệp Nhật. Ở Hàn Quốc, khu công nghiệp Gumi trở thành điểm đến giáo dục và nghiên cứu về năng lực công nghiệp Hàn Quốc. Đức cũng đã tái sinh vùng Ruhr thành hệ thống bảo tàng và công viên di sản công nghiệp, biến ký ức lao động thành giá trị văn hóa và bản sắc quốc gia.

Siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh hội tụ đầy đủ nền tảng để trở thành điểm tiên phong của Việt Nam trong lĩnh vực du lịch công nghiệp. Với hệ thống khu công nghiệp hiện đại, cảng biển quốc tế, di sản công nghiệp đô thị hơn một thế kỷ và vị thế trung tâm kinh tế quốc gia, nơi đây có thể trở thành một điểm đến đặc sắc cho du khách.

Du lịch công nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một sản phẩm mới mà còn là thông điệp về một Việt Nam bước vào kỷ nguyên vươn mình. Đó là một Việt Nam với quá khứ, hiện tại và tương lai của công nghiệp giao thoa trong cùng một không gian, tạo ra nền tảng để phát triển một loại hình du lịch vừa phản ánh năng lực sản xuất, vừa khẳng định bản sắc công nghiệp của đất nước.

Sự đa dạng của tài nguyên du lịch công nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh cho phép hình thành hệ sinh thái sản phẩm đa tầng, vừa phản ánh lịch sử, vừa thể hiện năng lực sản xuất hiện đại. Siêu đô thị này trở thành không gian trải nghiệm công nghiệp liên ngành, nơi du khách có thể “đọc” được cả quá khứ, “sống” hiện tại và “dự phóng” tương lai công nghiệp Việt Nam.

Tóm lại, siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một cấu trúc đô thị kinh tế mới mà còn là nơi định hình chiến lược quốc gia, biến du lịch công nghiệp thành công cụ cụ thể hiện năng lực sản xuất, bản sắc văn hóa và vị thế hội nhập của Việt Nam.

Ngày 19/7/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 113/CĐ-TTg về việc triển khai các giải pháp để phát triển vận tải đường thủy hiệu quả và thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics trong lĩnh vực vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Với hệ thống sông ngòi có tổng chiều dài khoảng 42.000 km có khả năng khai thác vận tải và đường bờ biển dài hơn 3.260 km cùng nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Đây là phương thức vận tải có chi phí thấp và khả năng chuyên chở hàng hóa với khối lượng lớn, giúp giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng tăng dần qua thời gian.

Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ cho phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và sự kết nối giữa các phương thức vận tải còn nhiều hạn chế. Để khắc phục những tồn tại này và tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Bộ và địa phương triển khai các giải pháp cần thiết.

Đối với Bộ Xây dựng, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát và sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật trong ngành hàng hải và đường thủy. Bộ cần tập trung vào việc ban hành các chính sách khuyến khích và thu hút đầu tư xã hội vào hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển công nghệ.

Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì việc cân đối và bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm nhằm phát triển hạ tầng đường thủy và hàng hải.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiến hành rà soát và đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, và giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, cũng như nạo vét luồng hàng hải và đường thủy.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát và cập nhật quy hoạch sử dụng đất, đồng thời bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch. Bên cạnh đó, cần tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa để tối ưu hóa hiệu quả phát triển.