Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực nghiêm trọng ở nhiều ngành nghề. Theo báo cáo của Công ty Cổ phần Anphabe, có bốn ngành nghề đang dẫn đầu xu hướng này và dự báo sẽ tiếp tục trong thời gian tới.

Ngành Công nghệ thông tin (CNTT) đang là một trong những lĩnh vực gặp phải tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực nghiêm trọng nhất. Với nhu cầu nhân lực rất cao nhưng nguồn cung không đủ đáp ứng, ngành CNTT đang trở thành một trong những ngành hot nhất trên thị trường lao động. Hiện Việt Nam có hơn 100 trường đào tạo CNTT, mỗi năm cung cấp khoảng 50.000 kỹ sư. Tuy nhiên, thị trường lao động đang cần đến 400.000 nhân lực trong lĩnh vực này. Đặc biệt, chỉ có 35% kỹ sư tốt nghiệp có thể đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, số còn lại cần được đào tạo lại. Ngành CNTT cũng nằm trong top 3 ngành có mức lương cao tại Việt Nam, trung bình gần 20 triệu đồng mỗi tháng.

Ngành Y cũng đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực nghiêm trọng. Mặc dù số lượng cơ sở đào tạo y khoa ngày càng tăng, tỷ lệ thí sinh đậu vào ngành này vẫn khá thấp. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhân lực y tế, đặc biệt là tại các vùng sâu, vùng xa. Việc thiếu hụt nhân lực y tế không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà còn làm tăng áp lực lên các cơ sở y tế hiện có.

Ngành Xây dựng đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ do nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng tăng lên nhanh chóng. Nhu cầu tuyển dụng nhân lực cho các vị trí như kiến trúc sư, kỹ sư xây dựng, kỹ sư giám sát thi công đang rất cao, đặc biệt là những nhân lực có trình độ chuyên môn cao. Sự phát triển của ngành Xây dựng không chỉ đòi hỏi nhân lực có kỹ năng mà còn đòi hỏi nhân lực có kinh nghiệm và khả năng làm việc độc lập.

Cuối cùng là ngành Công nghệ – Kỹ thuật ô tô, với nhu cầu nguồn nhân lực tăng cao do các doanh nghiệp gia tăng đầu tư và mở rộng quy mô sản xuất. Nhu cầu nhân sự không chỉ tập trung ở khâu sản xuất mà còn ở các vị trí như sửa chữa và bảo dưỡng ô tô. Đây chính là cơ hội việc làm rất lớn cho nhân lực lĩnh vực Công nghệ – Kỹ thuật ô tô, với cơ hội tham gia vào các vị trí thiết kế, sản xuất và ứng dụng các công nghệ mới.

Như vậy, bốn ngành nghề này đang có nhu cầu nhân lực rất cao và dự báo sẽ tiếp tục trong thời gian tới. Các chuyên gia và doanh nghiệp hy vọng sẽ có nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực này. Việc giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực không chỉ giúp các doanh nghiệp phát triển bền vững mà còn đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế.

Để giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực, các chuyên gia cho rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và chính phủ. Các cơ sở đào tạo cần tăng cường chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Doanh nghiệp cần có chính sách thu hút và đào tạo nhân lực, trong khi chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ để khuyến khích sự phát triển của các ngành nghề đang gặp phải tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực.

Anphabe hy vọng rằng, thông qua báo cáo này, sẽ giúp các chuyên gia và doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực ở các ngành nghề hiện nay. Từ đó, các bên liên quan có thể có những giải pháp phù hợp để giải quyết tình trạng này, góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Trong bối cảnh các chợ truyền thống đang dần mất đi thị phần trước sự phát triển mạnh mẽ của các mô hình thương mại hiện đại, Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh đang tích cực triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ các chợ này cải thiện hoạt động và thích ứng với xu thế mới.

Sở Công Thương cho biết, cơ quan này đang phối hợp chặt chẽ với UBND Thành phố và các địa phương để rà soát thực trạng, phân tích nguyên nhân và đánh giá khó khăn, vướng mắc của từng chợ. Từ đó, các giải pháp phù hợp sẽ được lựa chọn và triển khai nhằm hỗ trợ các chợ truyền thống phát triển.

Một trọng tâm quan trọng trong các giải pháp hỗ trợ là nâng cao chất lượng dịch vụ ở chợ truyền thống nhằm thu hút người tiêu dùng quay trở lại. Các địa phương sẽ được khuyến khích tổ chức các chương trình khuyến mãi vào những thời điểm cụ thể trong năm và truyền thông rộng rãi đến người tiêu dùng. Bên cạnh đó, việc khuyến khích các tổ chức quản lý chợ chủ động đảm nhận vai trò truyền thông và quảng bá thương hiệu chợ cũng được xem là giải pháp quan trọng để gia tăng sức hút.

Việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh tại chợ truyền thống đang trở thành xu hướng không thể thiếu. Các giải pháp như thanh toán không dùng tiền mặt, giao hàng tận nơi thông qua các đơn vị vận chuyển, và bán hàng qua nền tảng trực tuyến đang được khuyến khích triển khai nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm của chợ một cách nhanh chóng và tiện lợi hơn.

Đảm bảo chất lượng hàng hóa và an toàn thực phẩm tại các chợ dân sinh cũng đang được tăng cường. Sở Công Thương chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp với tổ chức quản lý chợ đẩy mạnh kiểm tra hoạt động kinh doanh, đặc biệt đối với mua bán động vật và sản phẩm động vật, yêu cầu phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, kiểm dịch thú y đầy đủ, bao bì đúng quy định. Những trường hợp vi phạm tái diễn sẽ bị xử phạt nghiêm hoặc đình chỉ kinh doanh.

Song song đó, các thương nhân tại chợ được vận động và tuyên truyền tuân thủ quy định pháp luật trong hoạt động buôn bán, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh văn minh, an toàn và bền vững. Không dừng lại ở các giải pháp ngắn hạn, Thành phố còn triển khai nhiều chương trình và đề án mang tính chiến lược nhằm hiện đại hóa hệ thống chợ truyền thống như Đề án phát triển hệ thống chợ thích ứng với bối cảnh dịch bệnh và chuyển đổi số; các mô hình thực tiễn như Chuỗi thực phẩm an toàn; Đề án truy xuất nguồn gốc thịt heo, gia cầm, trứng gia cầm; mô hình Chợ thí điểm đảm bảo an toàn thực phẩm và Chợ trực tuyến cũng đang được triển khai từng bước trên địa bàn.

Thủ đô Hà Nội đang tích cực triển khai việc ứng dụng công nghệ số vào quy hoạch đô thị, với mục tiêu lâu dài là trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Trong nỗ lực này, thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình thông tin về xây dựng), AI (Trí tuệ nhân tạo), và IoT (Internet của vạn vật) trong hoạt động quy hoạch. Qua đó, Hà Nội hướng tới xây dựng một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại, nơi mọi công trình, tuyến đường, và mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, giúp đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Thành phố đã đề ra mục tiêu cụ thể, theo đó đến năm 2026, Hà Nội sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được chuyển đổi sang định dạng GIS và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Không chỉ là một bước tiến về mặt kỹ thuật, việc này còn thể hiện cam kết của chính quyền đô thị về tính minh bạch và cải cách hành chính trong quá trình xây dựng và phát triển đô thị hiện đại.

Các chuyên gia nhận định rằng, việc ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ nhằm mục đích xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển một cách hài hòa hơn, bền vững hơn. Điều này đòi hỏi một tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, một chuyên gia hàng đầu về công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng Hà Nội cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình đã được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đã đặt ra các mục tiêu và cột mốc cụ thể. Trong giai đoạn 2025-2026, Hà Nội sẽ hoàn tất việc số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố. Giai đoạn 2027-2030 sẽ chứng kiến sự mở rộng của mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, và hạ tầng kỹ thuật chủ chốt. Và trong giai đoạn 2030-2035, thành phố sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố. Điều này sẽ giúp kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Lộ trình này hướng đến xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội. Trong hệ thống này, mỗi quyết định quy hoạch đều có cơ sở từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để đạt được thành công, bên cạnh việc đầu tư vào công nghệ, thành phố cũng cần thực hiện cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, và xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu cũng như kết nối cộng đồng.

Chuyển đổi số trong hoạt động bảo tàng đã trở thành xu hướng tất yếu đối với các bảo tàng trên thế giới, nhằm hiện đại hóa công tác bảo tồn, tăng cường khả năng tiếp cận di sản và hội nhập với xu thế phát triển chung của bảo tàng thế giới trong kỷ nguyên số. Tại Việt Nam, các bảo tàng cũng cần thiết phải có một phòng chuyển đổi số để bắt kịp với xu thế này.

TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, đã chia sẻ quan điểm rằng đã đến lúc các bảo tàng tại Việt Nam cần thiết có một phòng chuyển đổi số. Điều này không chỉ giúp hiện đại hóa công tác bảo tàng mà còn góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn di sản một cách bền vững, qua đó thu hút công chúng thế hệ mới và hội nhập quốc tế.

Theo kinh nghiệm của Ba Lan, một quốc gia có hệ thống bảo tàng hiện đại và năng động bậc nhất Đông Âu, việc thành lập phòng chuyển đổi số đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của các bảo tàng. Phòng chuyển đổi số tại các bảo tàng Ba Lan đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ chuyên biệt, bao gồm: số hóa hiện vật, xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu, đăng tải nội dung lên các nền tảng số, phục vụ cho công tác in ấn, xuất bản, cũng như truyền thông và nghiên cứu.

Một điểm đáng chú ý là tất cả các bảo tàng tại Ba Lan đều được trang bị studio chụp ảnh chuyên nghiệp có diện tích lớn, hệ thống ánh sáng chuẩn bảo tàng và máy ảnh hiện đại với độ phân giải cao. Đây chính là nơi thực hiện việc số hóa chi tiết từng hiện vật, từng tác phẩm nghệ thuật với tiêu chuẩn kỹ thuật cao, đảm bảo tính chân thực và sắc nét khi chuyển sang không gian số.

Sau khi hoàn tất khâu chụp ảnh và xử lý hình ảnh, dữ liệu được cập nhật lên hệ thống nền tảng số và tích hợp vào cơ sở dữ liệu số hóa, đây là quá trình lưu giữ toàn bộ hiện vật, hình ảnh, tư liệu của bảo tàng. Quá trình này là nền tảng quan trọng để chia sẻ hình ảnh các hiện vật đến với các chuyên gia, nhà nghiên cứu, sinh viên và công chúng trong nước và quốc tế.

Việc thành lập phòng chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn, mà là một yêu cầu cấp thiết đối với các bảo tàng ở Việt Nam, nhằm hiện đại hóa công tác bảo tồn, tăng cường khả năng tiếp cận di sản và từng bước hội nhập với xu thế phát triển chung của bảo tàng thế giới trong kỷ nguyên số. Tuy nhiên, tại Việt Nam hiện nay, hầu hết các bảo tàng vẫn vận hành theo mô hình truyền thống và chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số.

Các chuyên gia cho rằng, nếu không có bước nhảy về công nghệ, bảo tàng sẽ tiếp tục lùi lại phía sau, không bắt kịp nhu cầu và tâm lý tiếp cận mới của công chúng. Một rào cản lớn là hầu hết các bảo tàng tại Việt Nam chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số. Việc số hóa hiện vật, nếu có, thường được thực hiện rời rạc, dưới dạng các dự án ngắn hạn, thuê ngoài. Điều này khiến dữ liệu thiếu đồng bộ, không bảo mật, khó duy trì và không phát huy được giá trị về lâu dài.

Do đó, việc thành lập một quỹ chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo tàng tại Việt Nam là hết sức cần thiết, nhằm tạo ra nguồn lực ổn định để hỗ trợ các bảo tàng từng bước hình thành phòng chuyển đổi số, triển khai số hóa hiện vật, xây dựng cơ sở dữ liệu và phát triển nền tảng trưng bày số một cách bài bản, bền vững.