Kinh tế biển đang trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, với mục tiêu khai thác tiềm năng lớn của đất nước. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam đã đặt ra các giải pháp và định hướng phát triển kinh tế biển một cách bền vững.

Kinh tế biển bao gồm toàn bộ các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển, trong đó nuôi trồng và khai thác hải sản được xác định là động lực phát triển. Các hoạt động kinh tế biển khác bao gồm kinh tế hàng hải, khai thác dầu khí ngoài khơi, khai thác khoáng sản, năng lượng tái tạo, du lịch biển, kinh tế đảo và làm muối.

Vấn đề phát triển bền vững nhằm đạt được tăng trưởng kinh tế đồng thời giảm các tác động tiêu cực đến môi trường đã được đặt ra. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 139/2024/QH15 về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 37/NQ-CP về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030.

Quan điểm bao trùm là sử dụng tài nguyên một cách có trách nhiệm, chuyển đổi sang nền kinh tế sử dụng tài nguyên hiệu quả, ít carbon. Duy trì tài sản tài nguyên thiên nhiên hướng tới bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái, đa dạng sinh học và vốn tự nhiên.

Thực trạng động lực phát triển kinh tế biển cho thấy nuôi trồng và khai thác hải sản là động lực quan trọng. Việt Nam có bờ biển dài 3.260 km, diện tích mặt biển 1 triệu km2 và hơn 4.000 đảo, quần đảo với hơn 12.000 loài sinh vật biển. Thủy sản biển cùng với lợ và ngọt, năm 2024 đạt sản lượng trên 9,6 triệu tấn; trong đó, nuôi trồng 5,8 triệu tấn (hơn 60% ) thuộc TOP 4 quốc gia trên thế giới; xuất khẩu 10,07 tỷ USD đến hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, thuộc TOP 3 thế giới.

Tuy nhiên, nguồn lợi hải sản đang suy giảm, đặc biệt vùng biển ven bờ. Từ năm 2027 đến nay, EU đã cảnh báo ‘thẻ vàng’ IUU về khai thác vi phạm biển nước ngoài; quản lý, giám sát đội tàu; truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Chiến lược phát triển thủy sản trên biển đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, với mục tiêu chung đến năm 2030: Phát triển thủy sản thành ngành kinh tế quan trọng của quốc gia, sản xuất hàng hóa lớn gắn với công nghiệp hóa – hiện đại hóa; có thương hiệu uy tín, khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế; góp phần giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tầm nhìn đến năm 2045: Thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, có trình độ quản lý, khoa học công nghệ tiên tiến; là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu các ngành kinh tế nông nghiệp và kinh tế biển.

Định hướng và giải pháp thời gian tới bao gồm nuôi trồng thủy sản biển, phát triển nuôi các đối tượng chủ lực và các loài có giá trị kinh tế gắn bảo vệ môi trường sinh thái. Sản xuất giống chất lượng cao, ưu tiên phát triển giống các đối tượng chủ lực, các loài mới có tiềm năng. Phát triển nuôi trồng vi tảo, rong biển phục vụ nhu cầu thực phẩm và cung cấp nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác.

Về khai thác, tập trung phát triển khai thác hải sản vùng khơi, giảm dần cường lực khai thác đảm bảo phù hợp với trữ lượng nguồn lợi. Tổ chức lại hoạt động khai thác hải sản vùng lộng, ven bờ, phát triển nuôi trồng gắn với du lịch sinh thái, nghề cá giải trí.

Tuân thủ các quy tắc ứng xử nghề cá có trách nhiệm, chống khai thác IUU. Giảm thiểu, tiến tới chấm dứt các nghề khai thác có tính hủy diệt nguồn lợi. Áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, cơ giới hoá, hiện đại hoá tàu cá; giảm tổn thất sau thu hoạch đến năm 2030 dưới 10%.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng Giám đốc Tập đoàn FPT, đã đề xuất 5 hướng chiến lược nhằm giúp tỉnh Khánh Hòa trở thành điểm sáng trong lĩnh vực phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế biển – du lịch trong giai đoạn mới. Tại Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp và nhà đầu tư tỉnh Khánh Hòa năm 2025, ông Khoa đã khẳng định rằng Khánh Hòa có một nền tảng rất đặc biệt và quý giá sau quá trình sáp nhập và quy hoạch lại, tạo cơ hội để xác lập các trụ cột phát triển khác biệt, hiện đại và thu hút đầu tư.

Trong những năm qua, FPT đã tích cực đồng hành cùng tỉnh Khánh Hòa trong việc đặt nền móng cho chuyển đổi số, phát triển viễn thông, y tế và giáo dục. FPT đã tài trợ lập quy hoạch tỉnh và đề xuất đột phá dựa trên đổi mới sáng tạo và công nghệ. Tỉnh đã có IOC – ‘bộ não số’ – và cổng xúc tiến đầu tư do FPT hỗ trợ. Hạ tầng viễn thông đã phủ rộng khắp 16 phường và 37 xã. FPT Long Châu và trung tâm tiêm chủng đã góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng. Đại học và phổ thông FPT tại Nha Trang đã trở thành trung tâm đào tạo công nghệ và AI cho giới trẻ.

Ông Khoa cho rằng Khánh Hòa giống như một ‘nàng công chúa’ vốn đã xinh đẹp, nay đứng trước cơ hội tỏa sáng hơn, vươn mình trở thành điểm đến hấp dẫn không chỉ trong nước mà cả khu vực và thế giới. FPT đã đề xuất cho địa phương các giải pháp để triển khai hiệu quả 4 trụ cột chiến lược theo các Nghị quyết lớn của Bộ Chính trị – đặc biệt là Nghị quyết 57 về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Cụ thể, FPT đề xuất xây dựng Khu đổi mới sáng tạo ven biển Khánh Hòa – Ninh Thuận, trở thành vùng thử nghiệm cơ chế đặc thù, thí điểm sandbox trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu mở, năng lượng tái tạo và công nghệ biển. Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ tại khu vực duyên hải, kết nối chặt chẽ giữa đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các đối tác quốc tế.

Bên cạnh đó, FPT cũng đề xuất đầu tư vào các nền tảng công nghệ lõi như AI, dữ liệu lớn, điện toán đám mây và Internet vạn vật, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như du lịch, y tế, nông nghiệp và kinh tế biển – với mục tiêu đưa Khánh Hòa trở thành ‘mắt thần dữ liệu’ quốc gia về biển và năng lượng tái tạo.

Ngoài ra, FPT còn đề xuất thành lập Quỹ Khoa học Công nghệ địa phương với sự dẫn dắt của Nhà nước và đồng hành từ khối doanh nghiệp, cũng như thí điểm mô hình ‘công dân số thông minh toàn diện’, tích hợp toàn bộ dịch vụ học tập, y tế, hành chính, định danh số trên nền tảng công nghệ.

FPT kiến nghị tỉnh xác lập năm trụ cột tăng trưởng mới, hướng đến mục tiêu GDP số hóa. Trong đó, đô thị thông minh và chính quyền số sẽ đóng vai trò trung tâm, giúp tăng trưởng khoảng 1,5% mỗi năm. Kinh tế số và trí tuệ nhân tạo có thể đóng góp 2% tăng trưởng, với động lực đến từ việc khai thác dữ liệu biển và mô hình thành phố số song sinh.

Ông Nguyễn Văn Khoa khẳng định FPT cam kết đồng hành cùng Khánh Hòa trên hành trình chuyển đổi số toàn diện. FPT sẽ hỗ trợ tỉnh triển khai chính quyền số, xây dựng nền tảng dữ liệu mở, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ, và tích hợp giáo dục – nghiên cứu – đổi mới sáng tạo thông qua trung tâm FPT tại Khánh Hòa. FPT đặt mục tiêu đào tạo 50.000 nhân lực số cho tỉnh đến năm 2030, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa địa phương trong quá trình chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Tại hội nghị, ông Khoa cũng kêu gọi chính quyền mạnh dạn thí điểm cơ chế mới, giảm rào cản đầu tư và tiếp tục cải cách thể chế để tạo môi trường thân thiện hơn với người dân và doanh nghiệp. Người dân cần chủ động học tập, thích nghi và trở thành công dân số của kỷ nguyên dữ liệu.

Khánh Hòa không chỉ là một điểm đến du lịch, mà hoàn toàn có thể trở thành nơi khơi dậy khát vọng Việt Nam – nơi mỗi người dân là một phần của tương lai số quốc gia.

Chiều ngày 25/7, tại Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp, nhà đầu tư năm 2025 với chủ đề ‘Khánh Hòa – Hội tụ giá trị, Đầu tư bền vững’. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh tỉnh Khánh Hòa chính thức hợp nhất với tỉnh Ninh Thuận từ ngày 1/7/2025, tạo ra một tỉnh mới với diện tích hơn 8.500 km² và dân số trên 2,2 triệu người.

Trong 6 tháng đầu năm, kinh tế Khánh Hòa đã duy trì đà tăng trưởng tích cực với GRDP tăng 7,33%, thu ngân sách hơn 15.300 tỷ đồng, tăng gần 28% so với cùng kỳ. Ngành du lịch cũng ghi nhận doanh thu tăng hơn 20%, cho thấy sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ sau đại dịch.

At Hội nghị, lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đã giới thiệu tiềm năng và kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực như kinh tế biển, năng lượng, du lịch chất lượng cao, công nghệ bán dẫn, và chuyển đổi số. Những lĩnh vực này được xem là có tiềm năng lớn để phát triển và phù hợp với định hướng phát triển bền vững của tỉnh.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ông nhấn mạnh rằng Khánh Hòa cần tận dụng lợi thế sau sáp nhập để điều chỉnh chiến lược phát triển và triển khai các dự án quy mô lớn. Phó Thủ tướng cũng đề nghị tỉnh Khánh Hòa tập trung vào các định hướng lớn, bao gồm đổi mới, kiện toàn bộ máy hành chính, và đẩy mạnh liên kết và điều phối vùng.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh tinh thần ‘không ai bị bỏ lại phía sau’ và đề nghị tỉnh chú ý nâng cao đời sống nhân dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Ông cũng kêu gọi các doanh nghiệp và nhà đầu tư tích cực tham gia vào phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, tạo ra nhiều cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho người dân.

Với chủ đề ‘Khánh Hòa – Hội tụ giá trị, Đầu tư bền vững’, Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp, nhà đầu tư năm 2025 đã cung cấp một nền tảng để các bên liên quan thảo luận và tìm kiếm cơ hội hợp tác. Sự kiện này cũng thể hiện cam kết của tỉnh Khánh Hòa trong việc tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các đại biểu đã có cơ hội tham quan và tìm hiểu về các dự án, sản phẩm, dịch vụ của các doanh nghiệp đang hoạt động tại Khánh Hòa. Sự kiện này cũng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư kết nối và trao đổi thông tin, mở ra nhiều cơ hội hợp tác và phát triển trong tương lai.

Đặc khu Phú Quý, tỉnh Lâm Đồng, đang hướng tới một tương lai phát triển kinh tế toàn diện thông qua việc tập trung vào hai trụ cột chính: kinh tế biển và du lịch, thương mại – dịch vụ. Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Đặc khu Phú Quý lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, địa phương đã đặt ra mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế một cách toàn diện, xanh, bền vững và nghĩa tình.

Đại hội diễn ra từ ngày 24 đến 25/7 với chủ đề ‘Xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; Giữ gìn, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân; Đảm bảo quốc phòng, an ninh; Phát huy tiềm năng, lợi thế, sáng tạo, xây dựng đặc khu Phú Quý phát triển toàn diện, xanh, bền vững, nghĩa tình’. Ban Chấp hành Đảng bộ Đặc khu Phú Quý đã xác định mục tiêu trong nhiệm kỳ mới là đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, cải cách thủ tục hành chính, phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Địa phương cũng đặt mục tiêu huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư phát triển, gắn với phát triển kinh tế tư nhân phù hợp với thực tiễn. Trong giai đoạn 2026-2030, Đặc khu Phú Quý đặt ra chỉ tiêu tốc độ tăng giá trị sản phẩm trên địa bàn bình quân hàng năm là 7,49%. Trong đó, tỷ trọng nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng 1,90%; Công nghiệp – xây dựng tăng 8,13%; Dịch vụ tăng 11,34%. Thu ngân sách nhà nước đạt và vượt dự toán được giao, với tốc độ tăng tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn bình quân hàng năm là 4,50%.

Đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn dự kiến đạt 77 triệu đồng, tăng 22,22% so với năm 2025. Địa phương cũng đặt mục tiêu hoàn thành tiêu chí đô thị mới loại V, tiếp cận các tiêu chí đô thị thông minh, với quy mô dân số dưới 35.000 người.

Để đạt được những mục tiêu trên, Đặc khu Phú Quý đã đưa ra nhiều nhiệm vụ và giải pháp phát triển, trong đó có việc đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Địa phương cũng tập trung vào phát triển hai trụ cột kinh tế, gắn với từng bước phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, và đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội.

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Y Thanh Hà Niê Kđăm đánh giá cao những thành tựu mà Đảng bộ và nhân dân Phú Quý đã đạt được trong thời gian qua. Tuy nhiên, Bí thư Tỉnh ủy cũng đề nghị Đảng bộ Đặc khu Phú Quý cần xác định rõ vị trí, tầm vóc, vai trò, tiềm năng, thế mạnh của đặc khu để làm cơ sở xác định mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm thực hiện thành công mục tiêu Nghị quyết Đại hội.

Đặc khu Phú Quý cần tập trung vào bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, sâu sát của Đảng bộ đối với toàn bộ hoạt động của địa phương. Địa phương cũng cần tiếp tục khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của đặc khu, xây dựng và phát triển toàn diện Phú Quý trong chiến lược phát triển kinh tế, bảo vệ thực địa, phát triển xanh, gắn với bảo vệ Tổ quốc.