Nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều dấu hiệu đáng lo ngại mặc dù thị trường chứng khoán đã lập đỉnh và số liệu việc làm vượt kỳ vọng. Sáu tháng sau khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, những lo ngại ban đầu về chủ nghĩa bảo hộ và chính sách tăng thuế nhập khẩu đã phần nào lắng xuống nhờ vào một số số liệu tích cực gần đây. Bao gồm tăng trưởng việc làm vượt dự báo, lạm phát tăng nhẹ, chỉ số S&P 500 liên tiếp lập kỷ lục, và mùa báo cáo lợi nhuận quý II của các tập đoàn lớn với kết quả ‘tốt hơn mong đợi’. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tươi sáng này là một nền kinh tế đang mong manh và đối mặt với nhiều dấu hiệu suy yếu nghiêm trọng.

Thị trường lao động Mỹ đang cho thấy những con số ‘đánh lừa’. Báo cáo việc làm phi nông nghiệp gần đây liên tục vượt kỳ vọng, trở thành lý do để thị trường chứng khoán bứt phá. Tuy nhiên, phần lớn việc làm mới được tạo ra trong các ngành như y tế, giáo dục và chính phủ – những ngành có năng động thấp. Tháng 6, chỉ số khuếch tán việc làm khu vực tư nhân đã rơi xuống dưới mốc 50, cho thấy số ngành giảm việc làm đã vượt số ngành tăng. Chuyên gia cảnh báo thị trường lao động Mỹ đang tiến gần đến điểm sụt giảm, nơi một cú sốc nhẹ từ phía cầu có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh.

Lĩnh vực nhà đất cũng đang gặp ‘cơn đau’ từ lãi suất cao. ‘Bất động sản là lĩnh vực nhạy cảm nhất với lãi suất trong nền kinh tế, và thường là lĩnh vực kéo nền kinh tế vào suy thoái’, một kinh tế trưởng nhận định. Người mua nhà lần đầu đang phải trả nợ thế chấp với tỷ lệ cao hơn cả thời kỳ bong bóng bất động sản năm 2006. Tỷ lệ khoản vay với lãi suất trên 6% đã tăng vọt sau đại dịch.

Chi tiêu tiêu dùng, cỗ máy tăng trưởng của nền kinh tế, đang ‘hụt hơi’. Sau giai đoạn bùng nổ hậu đại dịch, chi tiêu thực tế đã giảm liên tiếp kể từ tháng 12/2023. Toàn bộ các nhóm thu nhập hiện đều đã gần cạn tiền tiết kiệm từ thời kỳ đại dịch, vốn giúp tiêu dùng Mỹ duy trì sức bật trong hai năm qua.

Thị trường chứng khoán Mỹ đang cho thấy vẻ hào nhoáng ảo của nền kinh tế. Chỉ số S&P 500 tiếp tục thăng hoa, nhưng thực tế là nó ngày càng tách rời khỏi diễn biến kinh tế nội địa. Sự thống trị của nhóm ‘Magnificent Seven’ khiến chỉ số này phản ánh nhiều hơn kỳ vọng về AI, toàn cầu hóa và lợi nhuận ngoài nước hơn là ‘sức khỏe’ kinh tế Mỹ.

Chính sách thương mại của Mỹ đang trở thành ‘quả bom hẹn giờ’ thuế quan. Hiện tại, mức thuế nhập khẩu tại Mỹ là 16,6%, cao gấp 7 lần so với năm ngoái. Nếu không có gì thay đổi, mức này sẽ tăng lên 20,6% từ ngày 1/8. Tác động lạm phát của mức thuế cao hiện tại chưa thể tính toán, nhưng giá bán lẻ giữa hàng hóa có chịu thuế và không chịu thuế đang ngày càng tách biệt rõ rệt.

Vì vậy, con số lợi nhuận quý II khả quan không phải là chỉ báo đáng tin cho bức tranh kinh tế tương lai. Các nhà phân tích lưu ý, đà tăng của S&P 500 hiện đang dựa trên kỳ vọng vào AI và giả định rằng ông Trump sẽ ‘rút lại đòn thuế quan vào phút chót’ – điều được giới phân tích gọi là chiến lược ‘TACO’. Tuy nhiên, niềm tin này rất có thể sẽ bị đảo ngược và khi đó, chứng khoán Mỹ có thể đối mặt với rủi ro điều chỉnh sâu.

Nền kinh tế Mỹ đang giống như ‘con ếch đang bị nấu từ từ’. Thị trường việc làm, nhà đất và tiêu dùng đều đang chậm lại và tiềm ẩn những dấu hiệu nguy hiểm. Sự lạc quan từ phố Wall và các tập đoàn lớn đang che lấp điểm yếu ngày càng rõ ràng ở tầng đáy của nền kinh tế. Môi trường chính sách hiện tại vừa không thân thiện với đầu tư, vừa không đủ mạnh để bảo vệ nền kinh tế.

Giá vàng thế giới và trong nước đã có dấu hiệu phục hồi sau chuỗi ngày giảm giá kéo dài. Hiện tại, kim loại quý thế giới đang được giao dịch ở mức 3.325 USD/ounce, tăng 11 USD so với thời điểm trước đó. Tại thị trường trong nước, giá vàng miếng SJC được niêm yết trong khoảng 119,7-121,2 triệu đồng/lượng (mua – bán), tăng 100.000 đồng/lượng ở mỗi chiều giao dịch.

Chuyên gia phân tích hàng hóa cao cấp tại Reliance Securities, Jigar Trivedi, cho rằng các thỏa thuận thương mại gần đây đã giúp giảm bớt những lo ngại về xung đột kinh tế giữa các cường quốc. Điều này đã có tác động tích cực đến giá vàng. Trong thời điểm hiện tại, thị trường vàng được dự báo sẽ không có biến động mạnh trong thời gian tới. Các nhà đầu tư đang hướng đến các thông tin quan trọng từ chính sách tiền tệ và số liệu kinh tế của Mỹ, dự kiến được công bố trong tuần này.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang giữ vững lập trường về chính sách tiền tệ. Cùng với đó, các báo cáo kinh tế quan trọng sắp tới sẽ có tác động đáng kể đến đồng USD và lãi suất trái phiếu, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến giá vàng. Sự kiện này đang được các nhà đầu tư theo dõi sát sao để có cơ sở dự đoán biến động tiếp theo của giá vàng.

Bên cạnh đó, tỷ giá trung tâm giữa đồng Việt Nam và USD đã lập đỉnh lịch sử. Chỉ số USD Index, thước đo sức mạnh của USD so với 6 đồng tiền chủ chốt, hiện đang dao động quanh 99,8 điểm. Tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước niêm yết tại 25.206 đồng/USD, tăng 24 đồng so với phiên giao dịch liền trước đó. Sự thay đổi này cũng góp phần tạo nên bức tranh tổng thể về thị trường tài chính trong thời điểm hiện tại.

Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang bước vào một tình thế phức tạp và chưa từng có khi bắt đầu năm 2025. Thị trường chứng khoán đang dao động gần mức cao kỷ lục và các chỉ số suy thoái truyền thống vẫn chưa cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang phải cân nhắc áp lực gia tăng trong các chỉ số kinh tế hướng tới tương lai trong bối cảnh lo ngại lạm phát dai dẳng. Sự hội tụ độc đáo của các yếu tố này mang đến cả cơ hội và rủi ro có thể xác định quỹ đạo của chính sách tiền tệ trong phần còn lại của năm.

Trong phân tích kinh tế, sự khác biệt giữa dữ liệu ‘mềm’ – bao gồm các cuộc khảo sát, chỉ số tình cảm và các biện pháp dựa trên thị trường – và dữ liệu ‘cứng’, bao gồm các số liệu cụ thể như số liệu việc làm, sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP, đã được nhận diện từ lâu. Hiện tại, hai loại dữ liệu này đang kể những câu chuyện khác nhau rõ rệt về sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Dữ liệu cứng tiếp tục vẽ nên bức tranh về khả năng phục hồi. Thị trường lao động vẫn tương đối chặt chẽ, chi tiêu của người tiêu dùng cho thấy động lực bền vững và thu nhập của công ty nhìn chung đã vượt quá kỳ vọng. Tuy nhiên, các chỉ số dữ liệu mềm đang nhấp nháy các tín hiệu cảnh báo không thể bỏ qua.

Các biện pháp dựa trên khảo sát về niềm tin kinh doanh đã giảm đáng kể, với các chỉ số PMI sản xuất và dịch vụ cho thấy sự yếu kém đáng lo ngại trong các đơn đặt hàng mới và kỳ vọng trong tương lai. Tâm lý người tiêu dùng, mặc dù không ổn định, đã cho thấy sự yếu kém dai dẳng trong các thành phần hướng tới tương lai.

Tiền lệ lịch sử và các mô hình phản ứng của Fed cho thấy một mô hình rõ ràng: Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục phản ứng với căng thẳng kéo dài trong các chỉ số dữ liệu mềm, thường là trước khi dữ liệu cứng cho thấy sự suy giảm đáng kể. Cách tiếp cận chủ động này đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn suy thoái do tâm lý di căn thành suy thoái toàn diện.

Môi trường hiện tại đặt ra một thách thức độc đáo vì căng thẳng dữ liệu mềm đang xảy ra cùng với định giá tài sản tăng cao và áp lực lạm phát liên tục. Điều này tạo ra một ma trận quyết định phức tạp hơn cho các nhà hoạch định chính sách so với các chu kỳ trước.

Thị trường tài chính hiện đang phản ánh mức độ tin tưởng cao vào kịch bản ‘hạ cánh mềm’, với định giá cổ phiếu vẫn ở mức cao và chênh lệch tín dụng tương đối được kiểm soát. Vị thế này tạo ra cả cơ hội và rủi ro cho Cục Dự trữ Liên bang.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ đòi hỏi dữ liệu cứng phải xấu đi đáng kể hoặc bằng chứng rõ ràng cho thấy căng thẳng dữ liệu mềm đang bắt đầu tác động đến các số liệu kinh tế cụ thể. Với sự nhấn mạnh của Fed vào sự phụ thuộc vào dữ liệu, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thích chờ xác nhận bổ sung trước khi hành động.

Quy mô của bất kỳ chu kỳ nới lỏng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tốc độ và quyết đoán của Fed. Bằng chứng lịch sử cho thấy việc nới lỏng chủ động sớm có xu hướng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa suy thoái so với việc cắt giảm phản ứng được thực hiện sau khi dữ liệu cứng đã xấu đi.

Ngoài chính sách tiền tệ, động lực tài chính có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng trong kết quả kinh tế. Sở thích phát hành nợ ngắn hạn có thể hoạt động hiệu quả như nới lỏng định lượng, cung cấp thêm kích thích cho tài sản rủi ro ngay cả khi không có hành động của Fed.

Câu hỏi then chốt đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách là liệu sự phân kỳ hiện tại giữa dữ liệu mềm và dữ liệu cứng có phải là hiện tượng tạm thời hay là giai đoạn đầu của sự suy thoái kinh tế đáng kể hơn. Tiền lệ lịch sử cho thấy rằng sự yếu kém kéo dài của dữ liệu mềm cuối cùng sẽ biểu hiện ở các số liệu cứng hơn, nhưng thời điểm và quy mô của sự truyền tải này vẫn chưa chắc chắn.