Bộ Y tế đang lấy ý kiến về dự thảo Luật An toàn thực phẩm sửa đổi, trong đó đề xuất áp dụng tiêu chuẩn quốc tế cho sản xuất thực phẩm trẻ em dưới 36 tháng tuổi. Điều này nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn cho sản phẩm dinh dưỡng quan trọng này.

Cụ thể, các cơ sở sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ đến 36 tháng tuổi, thực phẩm bổ sung và nhóm có nguy cơ cao bắt buộc áp dụng một trong các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm. Các tiêu chuẩn này bao gồm tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất thực phẩm, nguyên liệu làm thực phẩm (GMP); Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP); Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO; Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS); Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC); Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC) hoặc tương đương.

Việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế này nhằm nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn cho thực phẩm trẻ em, giảm thiểu rủi ro về ngộ độc thực phẩm và các vấn đề sức khỏe khác. Dự thảo cũng bổ sung quy định truy xuất nguồn gốc và kiểm soát quảng cáo, nhằm tăng cường quản lý và minh bạch trong sản xuất và kinh doanh thực phẩm.

Theo dự thảo, các sản phẩm nguy cơ cao và trung bình sẽ phải đăng ký lưu hành, và chủ sở hữu số đăng ký phải chịu trách nhiệm quản lý sản phẩm trong toàn bộ quá trình từ sản xuất, nhập khẩu đến lưu thông. Người tiêu dùng cũng sẽ có quyền truy xuất nguồn gốc thực phẩm khi có yêu cầu, không chỉ khi có yêu cầu từ cơ quan quản lý hoặc khi phát hiện sản phẩm không an toàn.

Dự luật cũng nghiêm cấm các hành vi quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn và yêu cầu công khai mối quan hệ tài trợ khi sử dụng người có ảnh hưởng để quảng cáo. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và đảm bảo thông tin chính xác về sản phẩm.

Dự án Luật An toàn thực phẩm sửa đổi dự kiến được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10 tới. Việc sửa đổi luật này nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm, nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ sức khỏe người dân.

Luật An toàn thực phẩm hiện hành, sau hơn 12 năm triển khai, đã bộc lộ nhiều hạn chế trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng phát triển đa dạng, phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với người tiêu dùng. Bộ Y tế đã chỉ ra rằng một số quy định trong luật hiện hành còn thiếu tính đồng bộ, nhiều nội dung không còn phù hợp với thực tiễn, chưa theo kịp sự phát triển của ngành thực phẩm và xu hướng hội nhập quốc tế.

Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm vẫn tồn tại sự chồng chéo, chưa thống nhất, dẫn đến việc giám sát, kiểm tra chất lượng thực phẩm, đặc biệt là nhóm thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung còn nhiều lỗ hổng. Công tác hậu kiểm sau khi cơ sở tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm chưa thực sự hiệu quả, trong khi tình trạng thực phẩm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái vẫn diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.

Hiện tại, vẫn còn thiếu cơ chế thu hồi giấy chứng nhận hoặc tạm dừng cung cấp dịch vụ công đối với các cơ sở vi phạm. Việc phân định trách nhiệm giữa cơ sở sản xuất và đơn vị đứng tên công bố sản phẩm chưa rõ ràng, dễ gây khó khăn trong xử lý vi phạm. Trước yêu cầu cấp thiết, Bộ Y tế đã tổng kết toàn diện việc thực hiện Luật An toàn thực phẩm, chỉ ra bất cập và xây dựng Dự thảo Luật sửa đổi.

Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) gồm 11 chương, 51 điều, đề cập đầy đủ các nội dung như quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong bảo đảm an toàn thực phẩm; điều kiện sản xuất, kinh doanh; hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu; quảng cáo, ghi nhãn; kiểm nghiệm, đánh giá nguy cơ và quản lý rủi ro; thông tin truyền thông và vai trò quản lý nhà nước.

Để hoàn thiện dự thảo luật một cách chặt chẽ và bài bản, Bộ Y tế đã yêu cầu các bộ, ngành trung ương tiếp tục đóng góp ý kiến, đồng thời chỉ đạo sở y tế các tỉnh, thành phố nhanh chóng tham mưu cho UBND cấp tỉnh có văn bản góp ý gửi về Bộ Y tế để kịp tổng hợp, trình Chính phủ và Quốc hội đúng tiến độ. Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10/2025.

Trong quá trình hoàn thiện, một trong những nội dung trọng tâm được chú ý là làm rõ đầu mối quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền rõ ràng, tăng cường hậu kiểm, kiểm soát chất lượng lưu thông và áp dụng công nghệ thông tin trong truy xuất nguồn gốc, quản lý dữ liệu, đánh giá nguy cơ và cảnh báo rủi ro. Dự thảo cũng đề xuất tăng cường mức xử phạt hành chính, quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh thực phẩm qua mạng, xác định rõ trách nhiệm của từng bộ, ngành trong quá trình tổ chức thực hiện.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi, nhiều ý kiến cho rằng cần có hướng dẫn chi tiết, phân loại rõ ràng các hành vi vi phạm để áp dụng mức phạt phù hợp. Những hành vi ít nghiêm trọng không nên bị xử phạt ở mức quá cao nhằm tránh gây áp lực không cần thiết cho các cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ, hàng quán vỉa hè. Thay vào đó, cần chú trọng đến các hình thức hỗ trợ, hướng dẫn chuyển đổi, nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ quy định pháp luật.

Cùng với đó, việc huy động cộng đồng tham gia giám sát an toàn thực phẩm cũng được xem là giải pháp quan trọng. Các cơ chế như

Quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng xã hội thời gian qua đã trở thành một vấn đề đáng báo động. Việc những hình ảnh bác sĩ, áo blouse trắng xuất hiện dày đặc trong các đoạn clip quảng cáo sản phẩm đã làm dấy lên lo ngại về tính xác thực và độ tin cậy của những quảng cáo này. Tuy nhiên, với Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) đang được Chính phủ lấy ý kiến, có thể nói thời kỳ mập mờ này sẽ khép lại.

Dự thảo luật này mở ra một chương mới trong quản lý quảng cáo thực phẩm, đặc biệt trên môi trường số – nơi đã trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho những nội dung đánh vào niềm tin và tâm lý lo sợ bệnh tật của người tiêu dùng. Việc quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng xã hội đã trở nên phổ biến và không kiểm soát, gây ra nhiều hệ lụy cho người tiêu dùng và thị trường.

Theo các chuyên gia, việc quản lý quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng xã hội là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và đảm bảo an toàn cho sức khỏe cộng đồng. Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) đề xuất các quy định chặt chẽ hơn về quảng cáo thực phẩm chức năng, bao gồm yêu cầu về tính xác thực của nội dung quảng cáo, trình độ chuyên môn của người quảng cáo và trách nhiệm của các nền tảng trực tuyến trong việc kiểm soát nội dung quảng cáo.

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo luật là yêu cầu về tính xác thực của nội dung quảng cáo. Các doanh nghiệp quảng cáo thực phẩm chức năng sẽ phải đảm bảo rằng nội dung quảng cáo của họ là chính xác, không gây hiểu lầm và không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng. Điều này sẽ giúp ngăn chặn những quảng cáo thổi phồng và lừa dối người tiêu dùng.

Ngoài ra, dự thảo luật cũng đề xuất việc tăng cường vai trò của các nền tảng trực tuyến trong việc kiểm soát nội dung quảng cáo. Các nền tảng như YouTube, Facebook và Google sẽ phải có trách nhiệm trong việc kiểm soát và gỡ bỏ các nội dung quảng cáo không hợp lệ, đảm bảo môi trường quảng cáo an toàn và đáng tin cậy cho người tiêu dùng.

Với những quy định mới này, người tiêu dùng có thể yên tâm hơn khi mua sắm thực phẩm chức năng trên mạng xã hội. Đồng thời, các doanh nghiệp quảng cáo thực phẩm chức năng cũng sẽ phải tuân thủ các quy định chặt chẽ hơn, đảm bảo tính xác thực và độ tin cậy của nội dung quảng cáo.

Cuối cùng, việc Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) được ban hành sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng xã hội, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh và an toàn.

Sau 15 năm triển khai, Luật An toàn thực phẩm (ATTP) đã đáp ứng được yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về thực phẩm. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy một số quy định của Luật ATTP đã không còn phù hợp với yêu cầu quản lý, gây ra nhiều vướng mắc cho hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm và ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng. Vì vậy, việc sửa đổi Luật ATTP để phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, cũng như giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn là rất cần thiết.

Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã nhấn mạnh nhiệm vụ hoàn thiện hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, quy định về kiểm soát ATTP dựa trên đánh giá nguy cơ, quản lý rủi ro, sản xuất kinh doanh theo chuỗi, truy xuất nguồn gốc. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung chính bao gồm sửa đổi, bổ sung một số thuật ngữ như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm bổ sung, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung một số chính sách phù hợp với thực tiễn, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về thực phẩm liên thông với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành. Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là việc bổ sung giao Chính phủ quy định chi tiết các chính sách này để đảm bảo tính khả thi trong quá trình triển khai trực tiếp. Dự thảo cũng đề xuất bổ sung một số hành vi nghiêm cấm khi thực hiện quảng cáo, kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử.

Tại Đà Nẵng, việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm đã được triển khai rộng rãi. Bà Ngô Thị Kim Thương, Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm thực phẩm chuyên sâu, Tổ phó tổ Quản lý vận hành truy xuất nguồn gốc thực phẩm cho biết, đơn vị đã triển khai nhiều hoạt động quan trọng trong năm 2025, như tập huấn, hướng dẫn đảm bảo ATTP, triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc thực phẩm cho căn tin các trường ĐH, CĐ, bệnh viện. Đà Nẵng cũng tổ chức gian hàng truyền thông ATTP và truy xuất nguồn gốc tại các khu vực du lịch, hội chợ, triển lãm.

Hơn nữa, đội ngũ cán bộ quản lý, hộ kinh doanh thịt, trứng tại các chợ được công nhận đủ điều kiện ATTP cũng được hướng dẫn vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc thực phẩm. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật ATTP được kỳ vọng sẽ tạo ra một khung pháp lý phù hợp hơn với thực tiễn, giúp tăng cường quản lý và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Thông tin về Đà Nẵng cho thấy thành phố này đã tích cực triển khai các biện pháp đảm bảo ATTP và truy xuất nguồn gốc thực phẩm. Việc hoàn thiện hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn về ATTP và quy định về kiểm soát ATTP dựa trên đánh giá nguy cơ, quản lý rủi ro, sản xuất kinh doanh theo chuỗi, truy xuất nguồn gốc sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Bộ Y tế đang chủ trì soạn thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) để giải quyết các hạn chế và vướng mắc phát sinh sau hơn 15 năm thi hành Luật An toàn thực phẩm hiện hành. Luật An toàn thực phẩm đã đạt được một số kết quả tích cực trong thời gian qua, nhưng cũng bộc lộ nhiều tồn tại, vướng mắc và bất cập cần được giải quyết.

Một trong những vấn đề bất cập được chỉ ra là một số quy định không đảm bảo sự đồng bộ và thống nhất trong hệ thống pháp luật, cũng như không còn đảm bảo tính khả thi trên thực tiễn. Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiện nay chưa kiểm soát hiệu quả chất lượng của sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm chức năng trong quá trình sản xuất và lưu thông trên thị trường. Hơn nữa, hệ thống quản lý và mô hình tổ chức bộ máy quản lý về an toàn thực phẩm trên toàn quốc chưa tinh gọn, thống nhất và chưa tương xứng với nhiệm vụ được giao.

Công tác hậu kiểm, kiểm tra và giám sát sau khi thực phẩm tự công bố và đăng ký bản công bố còn chưa thường xuyên. Tình trạng thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng vẫn diễn ra phổ biến, gây bức xúc dư luận. Điều này cho thấy cần có những giải pháp quyết liệt hơn để nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm.

Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) đề xuất bổ sung một số hành vi nghiêm cấm khi thực hiện quảng cáo và kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử. Cụ thể, các hành vi quảng cáo thực phẩm sai sự thật, gây nhầm lẫn đối với người tiêu dùng; sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, danh nghĩa của các đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, ý kiến của người bệnh, lời nói, bài viết của nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm sẽ bị nghiêm cấm.

Dự thảo cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung mức tiền phạt cụ thể đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo tính chất và mức độ vi phạm. Nếu gây thiệt hại, phải bồi thường và khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật.

Mức phạt tiền đối với vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Mức phạt tiền tối đa là 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức. Tuy nhiên, trong trường hợp áp dụng mức phạt cao nhất theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà vẫn còn thấp hơn 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm, thì mức phạt được áp dụng không quá 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm.

Việc xây dựng Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) là rất cần thiết để giải quyết kịp thời các hạn chế, vướng mắc và bất cập trong các quy định của Luật hiện hành. Điều này sẽ giúp xác định và đề cao trách nhiệm của cơ quan quản lý, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thực phẩm, nâng cao hiệu quả bảo đảm an toàn và chất lượng sản phẩm thực phẩm, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường thực phẩm.