Trong một xã hội tiêu dùng hiện đại, nơi mà việc mua sắm đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày, một bộ phận người trẻ đang dẫn đầu một xu hướng sống mới: Không theo đuổi số lượng, mà chú trọng vào chất lượng. Điều này đánh dấu một sự chuyển biến đáng kể so với hình ảnh của thế hệ trẻ trước đây, những người thường bị gắn mác là “chi tiêu bốc đồng”, “nghiện mua sắm trực tuyến” hay “sống ảo và mua sắm vô độ”. Giờ đây, họ đang định hình lại cách sống của mình một cách tỉnh táo và có ý thức hơn về tài chính.

Trên các diễn đàn và cộng đồng trực tuyến về tài chính cá nhân, nhiều người trẻ đang tích cực chia sẻ về chủ nghĩa tỉnh thức tài chính và những lựa chọn mới của họ trong việc quản lý chi tiêu. Một số cách thức mà họ áp dụng để đạt được sự tỉnh táo tài chính bao gồm việc hạn chế mua quần áo mới, dọn dẹp và sắp xếp lại tủ đồ, cắt thẻ tín dụng, và thiết lập giới hạn chi tiêu hàng tháng. Đây không chỉ là những hành động ngắn hạn mà còn đại diện cho một lối sống đang lan tỏa mạnh mẽ trên toàn cầu.

Người trẻ hiện nay đang chọn lọc và tỉnh táo trong việc tiêu dùng nhưng không cực đoan. Họ sẵn sàng chi trả cho những khóa học hoặc sản phẩm có chất lượng cao, nhưng lại cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mua những sản phẩm giảm giá. Sự thay đổi trong tâm thế chi tiêu của người trẻ thể hiện ở chỗ họ không còn mua sắm để đáp ứng nhu cầu xã hội hay cảm giác “thuộc về”, mà là để đáp ứng nhu cầu của bản thân và đầu tư vào những gì tốt hơn và lâu dài hơn cho cuộc sống của mình.

Hiện tại, hành vi tiêu dùng của người trẻ không chỉ đơn thuần là việc mua sắm mà còn gắn liền với trí tuệ cảm xúc và khả năng tự kiểm soát. Nhiều người trẻ đang học cách theo dõi chi tiêu của mình một cách cẩn thận, tự áp dụng các thử thách tài chính, và phân chia thu nhập thành các dòng tiền mục tiêu cụ thể. Qua đó, họ thể hiện một sự trưởng thành và ý thức trách nhiệm trong việc quản lý tài chính cá nhân.

Một làn sóng thay đổi đang diễn ra một cách âm thầm nhưng đầy mạnh mẽ. Người trẻ đang lặng lẽ tạo nên một cuộc cách mạng tài chính cá nhân, bắt đầu từ việc từ chối mua sắm những thứ không thực sự cần thiết. Đối với họ, cuộc sống không được đo lường bằng số lượng đơn hàng trong tháng hay số lần check-in tại những quán cà phê đắt đỏ. Thay vào đó, họ hiểu rằng “không tiêu dùng không có nghĩa là không sống”, mà là sống một cách có chọn lọc và đúng đắn hơn.

Trong một thế giới đầy rẫy khuyến mãi và cám dỗ tiêu dùng, người trẻ đang chọn sống tỉnh táo và cảnh giác trước mọi cám dỗ. Sự tỉnh táo này chính là chìa khóa giúp họ ngày càng đạt được sự tự do tài chính và tự do trong cuộc sống. Sự thay đổi trong cách sống và tiêu dùng của người trẻ không chỉ phản ánh một xu hướng mà còn hứa hẹn một tương lai tài chính lành mạnh và ổn định hơn cho thế hệ tương lai.

Trình Nhã, một cô gái 30 tuổi sống tại tỉnh Quảng Châu, Trung Quốc, đã tìm thấy cách tận hưởng cuộc sống không cần đi làm nhưng vẫn kiếm được 47-51 triệu đồng mỗi tháng. Sau 4 năm làm việc cho một tập đoàn lớn trong lĩnh vực bán lẻ, cô đã quyết định nghỉ việc và tìm kiếm một cuộc sống ít căng thẳng hơn, tự do hơn.

Hiện tại, Trình Nhã có 3 nguồn thu nhập hàng tháng, trong đó có 2 nguồn thu nhập thụ động. Đầu tiên là nguồn thu từ việc cho thuê nhà tại tỉnh Phật Sơn, cách Quảng Châu khoảng 2 tiếng đi tàu. Căn nhà này là tài sản mà bà ngoại để lại cho Trình Nhã trước khi qua đời. Cô đã quyết định sang sửa căn nhà và cho thuê với giá 5.500 NDT/tháng (khoảng 19,5 triệu đồng).

Nguồn thu thứ hai của Trình Nhã đến từ kênh blog trên Xiaohongshu mà cô đã xây dựng từ 4 năm trước. Mỗi tháng, Trình Nhã nhận được khoảng 4.000 – 5.000 NDT (14 – 17,5 triệu đồng) từ tiền quảng cáo và làm tiếp thị liên kết.

Khoản tiền cuối cùng và cũng là nguồn thu nhập thụ động thứ 2 của Trình Nhã đến từ một khoản đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Với khoản đầu tư này, kỳ vọng của Trình Nhã chỉ đơn giản là an toàn sinh lời đều đặn. Trung bình mỗi năm, số tiền cổ tức mà cô nhận được là 10.000 NDT (khoảng 35 triệu đồng), tương đương 833 NDT/tháng (3 triệu đồng).

Như vậy, trung bình hàng tháng, thu nhập của Trình Nhã dao động trong khoảng 13.500 – 14.500 NDT (47-51 triệu đồng). Để ‘giữ được tiền’, Trình Nhã cho biết hàng tháng cô chỉ tiêu tối đa 28 triệu đồng trên tổng thu nhập kiếm được.

Chi phí lớn nhất là tiền thuê nhà, hiện tại Trình Nhã đang thuê 1 căn hộ studio rộng 40 mét vuông tại Quảng Châu với giá 3.000 NDT (10,6 triệu đồng). Chi phí ăn uống, đi lại chiếm khoảng 2.500 – 3.000 NDT (9-10,6 triệu đồng) mỗi tháng. Phần còn lại, khoảng 2.000 – 2.500 NDT (7 – 8,8 triệu đồng), Trình Nhã dùng để mua sắm, gặp gỡ bạn bè hoặc thi thoảng đi du lịch.

Hiện tại ở tuổi 30, dù không có nhà cũng chẳng có xe hay bất kỳ tài sản lớn nào, nhưng Trình Nhã vẫn cảm thấy hài lòng với cuộc sống có thời gian để theo đuổi sở thích, đi du lịch, chăm sóc sức khỏe và hơn hết là cảm giác an tâm, không bị lệ thuộc vào bất kỳ điều gì.