Đất thương mại dịch vụ đang trở thành một nguồn lực sinh lời hiệu quả hơn so với đất ở, với mức tăng trưởng đáng kinh ngạc hơn 100% trong thập kỷ qua, đạt trên 50.000 ha. Tuy nhiên, đằng sau sức hấp dẫn của loại đất này là những vấn đề nan giải về pháp lý, đặc biệt là thời hạn sử dụng và hình thức trả tiền thuê đất, đang kìm hãm sự phát triển của thị trường bất động sản.

TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho biết đất thương mại dịch vụ có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại, phát triển dịch vụ, thương mại, đô thị hóa và hội nhập. Ở các quốc gia phát triển, đất thương mại dịch vụ được quy hoạch bài bản, sử dụng hiệu quả để hình thành nên các trung tâm tài chính, dịch vụ logistics, hạ tầng tiêu dùng – giải trí, khu phức hợp thương mại – lưu trú – giáo dục – y tế…

Ở Việt Nam, dù đã xuất hiện nhiều mô hình sáng tạo trên đất thương mại dịch vụ như shophouse, condotel, officetel, trung tâm thương mại, tổ hợp logistics…, đất thương mại dịch vụ vẫn còn nhiều hạn chế. GS. TS. Hoàng Văn Cường, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, phân tích đất ở chủ yếu phục vụ nhu cầu chỗ ở, có thể tạo ra giá trị sử dụng, nhưng khả năng sinh lợi kinh tế là hạn chế. Còn đất thương mại dịch vụ thì tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm, đóng góp ngân sách, góp phần hình thành các trung tâm kinh tế phát triển sôi động.

Tuy nhiên, đất thương mại dịch vụ cũng đối mặt với nhiều thách thức. PGS. TS. Nguyễn Quang Tuyến, Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội, cho biết về đất thương mại dịch vụ, Luật Đất đai 2024 có Điều 206 quy định về loại đất này, được xếp vào nhóm đất phi nông nghiệp. Tuy nhiên, vẫn phải dẫn chiếu những điều khoản khác, bởi đất thương mại dịch vụ thuộc nhóm đất phi nông nghiệp.

Ông Nguyễn Kiệt, Giám đốc Khối Tài chính Kinh doanh Tập đoàn Bcons, chia sẻ thực tế vướng mắc về pháp lý và thực thi khi triển khai các dự án thương mại dịch vụ. Thông tin pháp lý chưa thực sự rõ ràng khiến khách hàng còn rất dè dặt khi mua loại hình bất động sản này. Họ lo ngại căn hộ thương mại dịch vụ không được cấp sổ hồng, hoặc có thì cũng chỉ có thời hạn 50 năm, không phải sở hữu lâu dài như căn hộ ở.

Để tháo gỡ những vướng mắc này, TS. Nguyễn Văn Khôi kiến nghị cần sửa đổi, bổ sung các quy định về thời hạn sử dụng đất, điều kiện gia hạn, chuyển nhượng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… cho sản phẩm hình thành trên đất thương mại dịch vụ. Đồng thời, đề xuất xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng cho các mô hình bất động sản mới như officetel, condotel, nhà phố thương mại… nhằm tháo gỡ rào cản tâm lý và tạo thuận lợi cho đầu tư.

Thủ đô Hà Nội đang đặt mục tiêu trở thành một trung tâm nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao, trong đó Khu công nghệ cao Hòa Lạc sẽ đóng vai trò là đầu tàu tại khu vực miền Bắc. Để hiện thực hóa mục tiêu này, các doanh nghiệp hoạt động trong Khu công nghệ cao Hòa Lạc được khuyến khích tập trung phát triển những sản phẩm công nghiệp chủ lực, tạo ra sự cạnh tranh với các địa phương khác trên cả nước. Một yếu tố quan trọng khác là việc kêu gọi đầu tư để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhằm tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao.

Thông tin từ Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp thành phố Hà Nội cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các khu công nghiệp trên địa bàn Thủ đô đã đạt được những kết quả tích cực trong việc thu hút vốn đầu tư. Cụ thể, tổng vốn đầu tư đăng ký đến nay đã đạt khoảng 13,75 tỷ USD, với 844 dự án được triển khai. Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm, khu vực này đã thu hút được 125 triệu USD vốn đầu tư. Dự kiến từ nay đến hết năm 2025, Ban Quản lý sẽ tiếp tục thu hút khoảng 450 triệu USD vốn đầu tư vào các khu công nghiệp và 80 triệu USD vào khu công nghệ cao.

Để đẩy mạnh thu hút đầu tư, Trưởng ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp Hà Nội, ông Vũ Xuân Hùng, kiến nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tăng cường công tác giải phóng mặt bằng cho các khu công nghiệp cũng như khu công nghệ cao Hòa Lạc. Đồng thời, cần bố trí ngân sách để triển khai công tác chỉnh trang, nâng cấp hạ tầng của khu công nghệ cao Hòa Lạc. Đây là những bước đi cần thiết để tạo môi trường đầu tư thuận lợi và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, ông Nguyễn Mạnh Quyền, nhấn mạnh rằng để đạt được mục tiêu tăng trưởng trên 8%, TP Hà Nội cần đẩy mạnh sản xuất tại các khu công nghệ cao, qua đó đưa kinh tế bứt tốc. Trong thời gian tới, TP Hà Nội sẽ tiếp tục thành lập thêm nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp gắn với làng nghề, qua đó phát triển kinh tế công nghiệp một cách bền vững. Điều này không chỉ góp phần vào sự phát triển của kinh tế Thủ đô mà còn tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào các khu công nghiệp và công nghệ cao tại Hà Nội.

Có thể thấy, với những định hướng và mục tiêu rõ ràng, cùng với các nỗ lực không ngừng của chính quyền và các ban ngành liên quan, Hà Nội đang tích cực tạo dựng môi trường thuận lợi để trở thành một trung tâm nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao. Vai trò của Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các khu công nghiệp khác trên địa bàn Thủ đô sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu này.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, ông Nguyễn Ngọc Phúc, vừa chủ trì một buổi làm việc quan trọng với Sở Tài chính và các đơn vị liên quan. Mục đích của buổi làm việc là chuẩn bị cho Hội nghị xúc tiến đầu tư năm 2025, một sự kiện then chốt nhằm tăng cường chuyển đổi số và thu hút các nhà đầu tư chiến lược có năng lực.

Hội nghị xúc tiến đầu tư năm 2025 được xem là một cơ hội để tỉnh Lâm Đồng thu hút nguồn lực chất lượng cao, tạo động lực mới cho sự phát triển bền vững trong giai đoạn mới. Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã có danh mục kêu gọi đầu tư gồm 314 dự án giai đoạn 2021-2025. Cụ thể, khu vực Lâm Đồng ngàn hoa có 142 dự án, khu vực Lâm Đồng biển xanh có 77 dự án và Lâm Đồng Đại ngàn có 95 dự án.

Riêng trong năm 2025, tỉnh dự kiến sẽ lựa chọn 59 dự án trọng điểm, đảm bảo đủ điều kiện pháp lý và có sức lan tỏa cao. Các dự án này thuộc các lĩnh vực đô thị, công nghiệp, du lịch, hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp, và sẽ được đưa vào danh mục kêu gọi tại hội nghị.

Trong quá trình rà soát và chuẩn bị, các sở ngành đã chỉ ra một số tồn tại và vướng mắc. Sự chồng chéo giữa các quy hoạch và thiếu tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án có sử dụng đất đã gây khó khăn trong triển khai đấu thầu.

Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Phúc yêu cầu Sở Tài chính và các đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ để rà soát kỹ tính pháp lý của các dự án. Ông cũng nhấn mạnh việc cần chọn lọc các dự án có tính khả thi cao, ưu tiên các dự án trọng điểm có thể tạo động lực tăng trưởng cho các trụ cột kinh tế của tỉnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng thông tin rằng Hội nghị xúc tiến đầu tư năm nay sẽ có nhiều điểm mới và sẽ được tổ chức một cách bài bản, sáng tạo và mang dấu ấn chuyển đổi số rõ nét. Hội nghị sẽ bao gồm chương trình nghệ thuật đặc sắc, hội tụ tinh hoa văn hóa ba miền nhằm quảng bá hình ảnh địa phương đến với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của hội nghị là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số. Điều này sẽ được thực hiện thông qua việc ký kết hợp tác với Tập đoàn Viettel; giới thiệu bản đồ công nghiệp 3D tích hợp thông tin dự án, pháp lý, vị trí đầu tư; và tổ chức livestream hội nghị trên đa nền tảng. Bên cạnh đó, hội nghị cũng sẽ có khu trải nghiệm công nghệ và robot hỗ trợ khách mời, đồng thời kết nối trực tuyến với các nhà đầu tư ở xa.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch tổ chức chi tiết. Trong đó, cần xác định rõ thời gian, địa điểm, danh mục dự án, hình thức tổ chức; kế hoạch truyền thông trước, trong và sau hội nghị. Toàn bộ kế hoạch về công tác chuẩn bị phải được hoàn tất trước ngày 25/7 để trình UBND tỉnh và Thường trực Tỉnh ủy xem xét, phê duyệt.