Nền kinh tế toàn cầu đang trên đà chứng kiến một “cú sốc Trung Quốc” mới sau hơn hai thập kỷ. Hiện tượng này được đặc trưng bởi làn sóng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc lan rộng khắp các thị trường toàn cầu.

Nhân viên Webuy Global dỡ hàng từ Trung Quốc

Webuy Global, một công ty bán lẻ thực phẩm trực tuyến tại Singapore, đang tận dụng nguồn hàng giá rẻ từ Trung Quốc. Kể từ cuối năm ngoái, một phần ba các nhà cung cấp của Webuy Global đã phải giảm giá tới 70% để giải phóng tồn kho.

“Thị trường nội địa Trung Quốc quá cạnh tranh, một số nhà sản xuất lớn đang vật lộn để giải phóng tồn kho vì nhu cầu tiêu dùng trong nước suy yếu,” ông Vincent Xue, người điều hành Webuy Global, chia sẻ.

Làn sóng hàng giá rẻ lan rộng

Trung Quốc đang tăng cường sản xuất và tình trạng dư thừa nguồn cung đang lan rộng khắp các thị trường toàn cầu. Điều này khiến nhiều nền kinh tế lo ngại về nguy cơ hàng xuất khẩu của Trung Quốc tràn ngập thị trường và gây ảnh hưởng tiêu cực đến các ngành công nghiệp địa phương.

“Mọi nền kinh tế trên thế giới đều lo lắng trước nguy cơ hàng xuất khẩu của Trung Quốc… nhiều nền kinh tế đã bắt đầu dựng lên các rào cản thương mại đối với hàng hóa Trung Quốc,” ông Eswar Prasad, Giáo sư về chính sách thương mại và kinh tế tại Đại học Cornell, đánh giá.

Lợi ích bất ngờ từ “cú sốc Trung Quốc”

Mặt khác, hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc có thể mang lại lợi ích cho các nền kinh tế đang phải vật lộn với lạm phát. Việc giảm chi phí cho người tiêu dùng có thể giúp các ngân hàng trung ương giảm áp lực trong cuộc chiến chống lạm phát.

Các nhà kinh tế của Nomura dự đoán rằng rủi ro tăng trưởng mới và triển vọng lạm phát được kiềm chế có thể mở đường cho các đợt cắt giảm lãi suất trên khắp châu Á. Điều này sẽ giúp các ngân hàng trung ương trong khu vực tiếp tục tách rời Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và nới lỏng chính sách tiền tệ.

Hai “cú sốc Trung Quốc”

Nền kinh tế thế giới đã từng trải qua “cú sốc Trung Quốc” vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000. Hiện tượng này xảy ra khi hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc giúp duy trì lạm phát ở mức thấp nhưng khiến việc làm trong lĩnh vực sản xuất của các nước ngày càng thu hẹp.

Phần tiếp theo của sự kiện đó dường như đang diễn ra khi Bắc Kinh tập trung vào xuất khẩu để bù đắp cho sự sụt giảm kéo dài của tiêu dùng nội địa.

Các nền kinh tế châu Á đang cảnh giác với tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc và một số quốc gia đã áp dụng thuế chống bán phá giá để bảo vệ ngành sản xuất địa phương.

Tổng quan về tình hình thương mại của Trung Quốc trong thời gian gần đây cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu.

Trong5 tháng đầu năm nay, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Trung Quốc đạt17.940 tỷ nhân dân tệ, tăng2,5% so với cùng kỳ năm trước. Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy xuất khẩu tăng7,2% lên10.670 tỷ nhân dân tệ, trong khi nhập khẩu giảm3,8% xuống7.270 tỷ nhân dân tệ.

Điều này giúp Trung Quốc đạt thặng dư thương mại3.400 tỷ nhân dân tệ. Nếu xét riêng tháng5, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng2,7% so với cùng kỳ năm trước, với xuất khẩu tăng4,8% và nhập khẩu giảm3,4%.

Cảng hàng hóa tại tỉnh Giang Tô

Xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm tới12,7% trong tháng5 so với tháng trước đó, cho thấy tác động của chiến tranh thương mại. Tuy nhiên, trong tháng3, xuất khẩu đã tăng vọt12,4% khi các nhà máy đẩy mạnh giao hàng trước khi mức thuế của Mỹ có hiệu lực.

Trung Quốc và Mỹ đã nhất trí giảm thuế đối ứng trong90 ngày để tạo cơ sở cho các cuộc đàm phán song phương. Đại diện thương mại hai nước dự kiến sẽ họp tại London để tiếp nối kết quả từ các cuộc đàm phán trước đó.