Nội dung chính
Hà Nội, ngày 17/6/2025 – Phiên tòa phúc thẩm xét xử ông Trịnh Văn Quyết, cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC, cùng các đồng phạm trong vụ án “Thao túng thị trường chứng khoán” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” đã kết thúc ngày xét xử đầu tiên tại Tòa án Nhân dân Cấp cao Hà Nội. Điểm đáng chú ý là đề nghị chuyển hình phạt tù thành phạt tiền của ông Quyết và một số bị cáo khác, thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận.
Đề Nghị Chuyển Hình Phạt Tại Phiên Xét Xử
Sau hơn 10 giờ xét hỏi, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã hoàn tất phần làm việc với 25 bị cáo có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm. Trong số này, ông Trịnh Văn Quyết, bà Hương Trần Kiều Dung (cựu Phó Chủ tịch FLC), bà Trịnh Thị Thúy Nga, bà Trịnh Thị Minh Huế (em gái ông Quyết), và ông Nguyễn Văn Mạnh (em rể ông Quyết) đã đề xuất chuyển hình phạt tù sang phạt tiền đối với tội “Thao túng thị trường chứng khoán”.
Chủ tọa phiên tòa, Thẩm phán Võ Hồng Sơn, cho biết để được xem xét áp dụng hình phạt tiền, các bị cáo cần chứng minh khả năng tài chính để nộp phạt. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng việc đáp ứng điều kiện tài chính không đồng nghĩa với việc HĐXX sẽ chấp thuận, bởi quyết định phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Cơ Sở Pháp Lý Cho Đề Nghị
Theo Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), pháp luật Việt Nam cho phép áp dụng hình phạt tiền thay cho tù giam trong một số trường hợp tội phạm kinh tế, phù hợp với định hướng cải cách tư pháp. Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị khuyến khích ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế, hạn chế xử lý hình sự đối với doanh nhân khi có thể.
Căn cứ Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), tội “Thao túng thị trường chứng khoán” có khung hình phạt bao gồm phạt tiền như một lựa chọn. Tuy nhiên, HĐXX sẽ đánh giá dựa trên tính chất, mức độ hành vi phạm tội, nhân thân bị cáo, và các tình tiết giảm nhẹ.
Các Tình Tiết Giảm Nhẹ
HĐXX ghi nhận ông Quyết và hai em gái đã nộp khắc phục hậu quả vượt mức yêu cầu, với số tiền thừa 22 tỷ đồng. Ngoài ra, hơn 5.000 đơn xin giảm nhẹ hình phạt từ các bị hại, đối tác, khách hàng, và một số UBND tỉnh/thành phố đã được gửi đến tòa. Ông Quyết cũng được phép xét xử vắng mặt do tình trạng sức khỏe nghiêm trọng liên quan đến bệnh lý hô hấp.
Chủ tọa Võ Hồng Sơn cho biết nếu chuyển sang hình phạt tiền, số tiền khắc phục hiện tại đã vượt xa mức tối đa 4 tỷ đồng theo quy định. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn nằm ở sự cân nhắc của HĐXX.
Thách Thức Trong Việc Chuyển Đổi Hình Phạt
Mặc dù các bị cáo có thiện chí khắc phục hậu quả, việc chuyển đổi hình phạt đối mặt nhiều thách thức. Tội “Thao túng thị trường chứng khoán” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường tài chính và niềm tin nhà đầu tư. Một hình phạt quá nhẹ có thể làm giảm tính răn đe, trong khi mục tiêu của tư pháp là đảm bảo công lý và phòng ngừa tái phạm.
Tại phiên sơ thẩm tháng 8/2024, TAND TP Hà Nội tuyên ông Quyết 21 năm tù, gồm 18 năm cho tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và 3 năm cho tội “Thao túng thị trường chứng khoán”. Các bị cáo khác cũng nhận các mức án khác nhau.
Dư Luận Và Diễn Biến Tiếp Theo
Đề nghị chuyển đổi hình phạt đã làm dấy lên nhiều ý kiến trái chiều. Một số cho rằng việc khắc phục hậu quả và tình hình sức khỏe của ông Quyết là cơ sở để xem xét khoan hồng, trong khi ý kiến khác nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ tính nghiêm minh.
Phiên tòa dự kiến bước vào phần tranh luận vào ngày 18/6. Quyết định của HĐXX sẽ là tâm điểm chú ý, không chỉ với các bị cáo mà còn với công chúng đang theo dõi sát sao vụ án.